Aleteia logoAleteia logoAleteia
piątek 29/03/2024 |
Aleteia logo
Wiedziałeś o tym?
separateurCreated with Sketch.

Prawo Parkinsona. Dlaczego odkładamy wszystko na ostatnią chwilę?

PRAWO PARKINSONA

Shutterstock

Rafał Urbanowicz - 16.01.19

Choć sesja jest o tej samej porze, co roku setki studentów zarywają noce przed egzaminami. Czy nie mogli uczyć się przez cały semestr? Mogli, ale pewien brytyjski historyk zauważył, że ludzie z natury lubią odkładać wszystko na ostatnią chwilę.

Ów historyk, Cyryl Parkinson, opublikował w magazynie „The Economist” esej, w którym starał się zrozumieć rozrost liczby urzędników. Zdrowy rozsądek podpowiada, że jeżeli do jakiegoś zadania oddeleguje się, powiedzmy, dwa razy więcej osób, to powinny to zadanie skończyć szybciej. Tymczasem Parkinson znalazł masę przykładów, które świadczyły o tym, że zwiększenie liczby osób wykonujących to samo zadanie nierzadko powoduje… wydłużenie czasu jego wykonania.

„Praca rozszerza się tak, by wypełnić cały czas dostępny na jej wykonanie” – głosi oryginalna teza Parkinsona. Inaczej mówiąc, niezależnie czy mamy na naukę cały semestr czy tydzień, zajmie nam ona… tydzień. Podobnie jak czymś będzie się zajmowało przez tydzień pięć osób, to tym samym zadaniem piętnastu ludzi będzie zajmowało się… też tydzień.

Prawo Parkinsona

Parkinson uważał, że dzieje się tak z dwóch powodów. Po pierwsze, urzędnicy dążą do tego, żeby mieć jak najwięcej podwładnych, a nie konkurentów. Po drugie, urzędnicy sami z siebie generują dodatkową robotę.

W tym pierwszym wypadku chodzi o to, że przepracowany urzędnik ma do wyboru trzy opcje: po pierwsze, zrezygnować z pracy (czego oczywiście nie zrobi), po drugie, poprosić o pomoc kolegę z równorzędnego stanowiska lub zwierzchników o przydzielenie mu podwładnych. Jeżeli poprosi o pomoc kolegę równorzędnego rangą, to może się w końcu okazać, że zwierzchnicy uznają, iż ów kolega lepiej nadaje się do awansu niż nasz pierwszy urzędnik! Natomiast jeżeli dostanie do pomocy kilku (kilku, bo jak będzie to jeden podwładny, to sytuacja jest podobna jak w przypadku równorzędnego stopniem kolegi) podwładnych, to on jest panem sytuacji i ryzyko utraty szans na awans jest minimalne.

Co jednak się stanie, gdy owych podwładnych urząd zatrudni? Każdy podwładny składa wnioski o urlop, podania o podwyżkę, przeniesienie. Co więcej, wszystkie dokumenty, które zostaną przez nich wytworzone, musi zatrudnić nasz pierwotny urzędnik. Słowem, obsługa całego tego korpusu i proces zatwierdzania dokumentów staje się nowym zadaniem, do którego… najlepiej zatrudnić kolejnych urzędników.

Parkinson rozwinął swoje prawo w kilku książkach, w których podpiera się licznymi przykładami z historii. Przykładowo, choć między 1914 a 1928 rokiem liczba okrętów brytyjskiej marynarki wojennej spadła o ponad 60 proc., to liczba urzędników za nią odpowiedzialnych wzrosła o… prawie 80 proc.! Parkinson zauważa, że nie można tego zwalić na karb rozwoju technicznego, bo w korpusie inżynierów i naukowców wzrost zatrudnienia był blisko dwa razy mniejszy.

Parkinson zrobił błyskotliwą karierę – był profesorem na Uniwersytecie w Berkeley, ale zdumiewającą popularnością cieszył się… w wybitnie przeżartym biurokracją bloku wschodnim. Pierwsza książka Parkinsona wydana została po polsku cztery lata od premiery, co jak na tamte czasy było bardzo dobrym wynikiem, zaś sam Parkinson odwiedził między innymi Związek Radziecki, zachwycając tamtejszych dygnitarzy. Z jakim skutkiem? Łatwo się domyślić.


OWŁOSIONA MARIA MAGDALENA

Czytaj także:
Dlaczego Marię Magdalenę przedstawia się jako… owłosioną kobietę? Katopedia zna odpowiedź!


ALEXANDER FLEMING

Czytaj także:
Jak drobne niedbalstwo może doprowadzić do… Nagrody Nobla

Tags:
ciekawostkinauka
Wesprzyj Aleteię!

Jeśli czytasz ten artykuł, to właśnie dlatego, że tysiące takich jak Ty wsparło nas swoją modlitwą i ofiarą. Hojność naszych czytelników umożliwia stałe prowadzenie tego ewangelizacyjnego dzieła. Poniżej znajdziesz kilka ważnych danych:

  • 20 milionów czytelników korzysta z portalu Aleteia każdego miesiąca na całym świecie.
  • Aleteia ukazuje się w siedmiu językach: angielskim, francuskim, włoskim, hiszpańskim, portugalskim, polskim i słoweńskim.
  • Każdego miesiąca nasi czytelnicy odwiedzają ponad 50 milionów stron Aletei.
  • Prawie 4 miliony użytkowników śledzą nasze serwisy w social mediach.
  • W każdym miesiącu publikujemy średnio 2 450 artykułów oraz około 40 wideo.
  • Cała ta praca jest wykonywana przez 60 osób pracujących w pełnym wymiarze czasu na kilku kontynentach, a około 400 osób to nasi współpracownicy (autorzy, dziennikarze, tłumacze, fotografowie).

Jak zapewne się domyślacie, za tymi cyframi stoi ogromny wysiłek wielu ludzi. Potrzebujemy Twojego wsparcia, byśmy mogli kontynuować tę służbę w dziele ewangelizacji wobec każdego, niezależnie od tego, gdzie mieszka, kim jest i w jaki sposób jest w stanie nas wspomóc.

Wesprzyj nas nawet drobną kwotą kilku złotych - zajmie to tylko chwilę. Dziękujemy!

Top 10
Zobacz więcej
Newsletter
Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail