Parafia Kalwaryjskiego Kościoła Episkopalnego w pittsburskiej dzielnicy Shadyside w Pensylwanii historycznie znana jest przede wszystkim jako jeden z ośrodków, w których w latach 30. ubiegłego wieku rodził się ruch Anonimowych Alkoholików (w pierwszym okresie gromadzący osoby skupione wokół wspólnot protestanckich).
Posługę w parafii sprawował w tym czasie charyzmatyczny wielebny Sam Shoemaker, późniejszy inicjator wykorzystywanego nawet współcześnie ponadwyznaniowego programu duchowego, nazywanego „Eksperymentem Pittsburskim”, a także autor znanej w Stanach audycji radiowej „Wiara, która działa” (oryg. „Faith that works”) – jednej z tych, które zapoczątkowały popularny tam do dziś nurt telekaznodziejstwa.
Styczeń 1921 – Dobra Nowina w eterze!
Zanim jednak jeszcze o. Shoemaker dotarł ze swym ewangelizacyjnym przekazem do odbiorców w całym kraju, w eterze wybrzmiała akcja jego poprzedników z pittsburskiej parafii. 2 stycznia 1921 r. na falach lokalnej rozgłośni KDKA jako część wieczornego serwisu wybrzmiała pierwsza w historii radiofonii audycja religijna – koncert kolędowy w wykonaniu 45-osobowego chóru parafian z Shadyside. Świetnie zresztą przygotowany, gdyż oprócz utworów anglojęzycznych słuchacze posłuchać mogli kolęd włoskich, a nawet czeskich i rosyjskich.
Imponujący jest również zasięg, na jakim można było odebrać audycję. Z uwagi na znikomą w tamtych latach interferencję fal radiowych, kolędowy koncert słyszalny był w radioodbiornikach oddalonych od Pittsburgha o nawet 700 mil. Głównie jednak przez radioamatorów posługujących się domowej roboty konstrukcjami, gdyż produkcja odbiorników radiowych nie weszła jeszcze wtedy na poziom przemysłowy.
Rewolucja społeczna
Co ciekawe, poprzednik Shoemakera na stanowisku proboszcza, wielebny Edwin Jan van Etten, uznawał rosnącą popularność radiofonii za chwilową ciekawostkę, która szybko przeminie. Koordynację audycji zlecił więc swojemu podwładnemu, wielebnemu Lewisowi Blissowi Whittemore’owi.
„Ci duchowni nie rozumieli, że za zmianą technologiczną idzie rewolucja społeczna. (…) Jej owoce w pełni dostrzegliśmy dopiero teraz, w roku pandemii, gdy transmisje nabożeństw stały się czymś absolutnie powszechnym” – skomentował w trakcie skromnych jubileuszowych obchodów aktualny proboszcz parafii, wielebny Jonathon Jensen.
Emisje do dziś
Pewien kłopot dla parafii stanowił przed stu laty również aspekt technologiczny – kościół w całości wypełniony został ogromnych rozmiarów sprzętem rejestrującym, a niektórzy chórzyści obawiali się, iż całość tej nowatorskiej jakby nie patrzeć infrastruktury może lada chwila wybuchnąć. Jako kolejną ciekawostkę przytoczę też w tym miejscu fakt, iż za realizację audycji ze strony rozgłośni odpowiedzialni byli katolik oraz wyznawca judaizmu.
Jakim jednak echem odbiła się sama audycja? Dość powiedzieć, że wspomniany wyżej proboszcz van Etten zmuszony został do zmiany swojego sceptycznego podejścia. Z kilku sąsiednich stanów zaczęły bowiem napływać do parafii listy z podziękowaniami od słuchaczy. Niedługo później transmisja z niedzielnego nabożeństwa w Shadyside na stałe już zagościła w ramówce KDKA. Jedynym warunkiem proboszcza było zastrzeżenie, że ta forma ewangelizacji nie może być wykorzystywana do zbierania darowizn.
Tradycja tych transmisji, dziś już oczywiście przy użyciu sieci kamer, w dalszym ciągu kontynuowana jest w każdą niedzielę na stronie parafii.
Czytaj także:
Ogień ewangelizacji w internecie. Pomóż nam go rozpalić!
Czytaj także:
Słowo „ewangelia” oznaczało też napiwek. Zaskakujące związki Dobrej Nowiny z handlem