Aleteia logoAleteia logoAleteia
czwartek 25/04/2024 |
Aleteia logo
Sztuka i podróże
separateurCreated with Sketch.

Krzyż królowej Jadwigi. Znasz historię Czarnego Krucyfiksu?

św. Jadwiga Andegaweńska, królowa Polski stoi przed wawelskim krucyfiksem

MONKPRESS/East News

Katarzyna Kamińska - 03.11.22

Czarny Krucyfiks, nazywany też krzyżem królowej Jadwigi, obrósł licznymi legendami, związanymi przede wszystkim z władczynią. W swoich kazaniach wspominał o nim też Jan Paweł II.

Turyści odwiedzający katedrę wawelską zatrzymują się przed nim przynajmniej na chwilę. Czarny Krucyfiks, nazywany też krzyżem królowej Jadwigi, obrósł licznymi legendami. Słynął łaskami. Jan Paweł II w 1987 roku mówił o nim:

Wiele skarbów kryje w sobie katedra wawelska. (…) Wśród tych skarbów krzyż królowej Jadwigi pozostaje miejscem szczególnego świadectwa. Strzeżcie tego skarbu w sposób szczególny, tak jak strzegły pokolenia.

Kliknij, by przejść do galerii

Kraków i Czarny Krucyfiks

Krucyfiks powstał około 1380 roku w Czechach lub na Węgrzech. Rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego jest oryginalna. Została wykonana z drewna lipowego. Najprawdopodobniej Jadwiga przywiozła krucyfiks ze swoich rodzinnych Węgier w 1384 roku. Wtedy przybyła do Krakowa. Umieszczono go w miejscu, w którym znajduje się po dziś dzień.

Od przewodników oprowadzających po katedrze można usłyszeć, że z miejsca, gdzie umieszczony jest krzyż, emanuje silna energia. Wspominał o tym ojciec Czesław Klimuszko, jasnowidz i zielarz. Żywił przekonanie o zbawiennej dla ludzi energii płynącej z zamku na wawelskim wzgórzu.

8 sierpnia 1986 roku

Kongregacja ds. Spraw Kanonizacyjnych zatwierdza akt beatyfikacji królowej Jadwigi. Na tę wiadomość metropolita krakowski Franciszek Macharski decyduje o przeniesieniu relikwii Jadwigi z sarkofagu na ołtarz Pana Jezusa Ukrzyżowanego. Miesiąc później, 10 czerwca 1987 roku, Polskę odwiedza Jan Paweł II. Odprawia przy nim mszę i powiedział m.in.:

To miejsce, na którym się spotykamy, przemawiało do całych pokoleń. Zaklęta jest w nim najgłębsza i najrdzenniejsza treść Ewangelii, wpisana w dzieje naszej Ojczyzny przed sześciuset laty.

Papież Polak był wyjątkowym kustoszem grobu królowej Jadwigi. Jeszcze jako biskup krakowski wystąpił do papieża z wnioskiem o uznanie ciągłości jej kultu, zapoczątkowanego w latach dwudziestych XV wieku.

Królowa Jadwiga: jedyny polski monarcha wyniesiony na ołtarze

Kilkunastoletnia Jadwiga zostaje zmuszona do podjęcia stanowczej decyzji, dotyczącej swojego dalszego losu. Ma wybrać małżonka, który będzie królem Polski. Kandydatów nie było wielu: Wilhelm Habsburg, którego zna i kocha, i nieznany książę litewski Jagiełło, owiany złą sławą. Co robi? Jak mówi jedna z legend, Jadwiga szuka pomocy w sile wyższej.

Królowa, żywiąc szczególne nabożeństwo do Męki Pańskiej, wiele godzin spędza na modlitwie przed krucyfiksem w katedrze na Wawelu. Pewnego dnia pyta w myślach: co robić? I nagle… podnosi twarz i widzi w blasku Chrystusową głowę w cierniowej koronie. Zdawała się ona drgać, poruszać i skłaniać ku niej mówiąc: Czyń, co widzisz!

Małżeństwo z Jagiełłą

– O Jezu – szepnęła Jadwiga… i zemdlała.

Po chwili ocknęła się, stanęła i szepnęła:  

– Niech się stanie… Niech się stanie wola Twoja.

Po tym wydarzeniu Jadwiga zdecydowała się na ślub z Jagiełłą. Ich związek podobno nie był najszczęśliwszy. Wszystko ze względu na różnicę wieku. Mimo to robili wiele dla polskiej kultury. Kronikarz Jan Długosz twierdził, że królowa Jadwiga w sposób szczególny zabiegała o rozwój języka polskiego oraz posiadała sporą bibliotekę polską. Pisał:

Ogromna jej była pobożność i niezmierzona miłość do Boga. Odsunąwszy i wyzbywszy się pychy i światowej niegodziwości, zajęła umysł i serce wyłącznie modlitwą i czytaniem ksiąg świętych.

Krzyż królowej Jadwigi

Inne legendy podają, że było więcej spotkań z Jezusem pod krzyżem. Pewnego wieczoru zasmucona królowa wylewała przed Ukrzyżowanym żale i troski, których życie jej nie szczędziło. Nagle Chrystus rozpięty na krzyżu poruszył się i z wielkim trudem łapiąc oddech, przemówił do Jadwigi. Wytłumaczył jej, że każde cierpienie jest cząstką Jego krzyża i przynosi pożytek. I poprosił, by podczas życiowych burz zachowała spokój ducha.

Posłuchała tej prośby. Po prostu robiła swoje. Królowa zleciła pierwsze w historii Polski tłumaczenie Księgi Psalmów na język polski. Do dziś zachował się egzemplarz tego dzieła, znany jako Psałterz floriański. Jadwiga fundowała wiele nowych kościołów i uposażała już istniejące klasztory. Opiekowała się szpitalami. Uzyskała zgodę papieża na utworzenie fakultetu teologii na Akademii Krakowskiej.

Inne święte pod Czarnym Krucyfiksem

Królowa Jadwiga nie była jedyną świętą, do której przemówił Ukrzyżowany. Tej łaski miały doświadczyć i św. Jadwiga Śląska, i bł. Kinga oraz św. Brygida Szwedzka.

Motyw krucyfiksu wawelskiego przez lata rozpalał wiarę wiernych modlących się w katedrze. Inspirował artystów. Stał się symbolem polskiej historii i tradycji, nieodłącznie związanych z wiarą katolicką. W czasie zaborów Polska nie istniała na mapie Europy – Kraków stał się wtedy duchową stolicą Polaków. Tym większa była siła oddziaływania Czarnego Krucyfiksu. Krzyż Jadwigi wielokrotnie pojawiał się w twórczości malarzy. Najbardziej znany jest obraz Leona Wyczółkowskiego z 1896 roku – Krucyfiks Królowej Jadwigi z Katedry na Wawelu.

Tags:
historiajan paweł IIKrakówkrzyżświęci
Top 10
Zobacz więcej
Newsletter
Aleteia codziennie w Twojej skrzynce e-mail